Ból brzucha zwykle powodowany jest niegroźną przyczyną taką jak niestrawność, czy zatrucie pokarmowe. Silny ból brzucha, który szybko nie ustępuje może być potencjalnie objawem stanu zagrożenia życia i wymaga pilnej konsultacji z lekarzem.

W artykule omawiam przyczyny bólu brzucha u dorosłych. Skupiłem się na opisaniu jak w danym schorzeniu ból wygląda, jakie objawy mogą mu towarzyszyć oraz udzieleniu porady, co trzeba robić:  radzić sobie samemu, zgłosić się do lekarza rodzinnego, czy wzywać pogotowie i jechać pilnie do szpitala.

Starałem się pisać możliwie prostym językiem, mimo to artykuł miejscami może okazać się trudny do zrozumienia dla osób bez wykształcenia medycznego. Jeśli nie rozumiesz jakiegoś słowa sięgnij np. do Wikipedii lub napisz o tym w komentarzu.

Co to jest ból brzucha?

Jama brzuszna to przestrzeń pomiędzy żebrami a biodrami. Jeśli w tej lokalizacji występuje ból, to określamy go bólem brzucha. Ból ten najczęściej pochodzi z przewodu pokarmowego, choć jego przyczyną mogą być także problemy związane z innymi narządami np. płucami czy sercem.

Jak opisuje się ból brzucha?

Istnieje wiele medycznych określeń pozwalających opisywać i różnicować ból brzucha. W celu ustalenia lokalizacji bólu brzucha lekarze posługują się podziałem jamy brzusznej na cztery lub dziewięć kwadrantów.

Charakter bólu brzucha można opisać następującymi słowami: silny, słaby, skurczowy, kolkowy, ostry, tępy, kłujący, przeszywający, rozlany, punktowy, głęboki, piekący, ćmiący itd.

Czas trwania bólu określa się jako ostry (gdy pojawia się on nagle i trwa krótko np. 1-2 dni) lub przewlekły (gdy utrzymuje się dłużej np. kilka miesięcy).

Ważną wskazówką diagnostyczną jest odpowiedź na pytanie: czy ból promieniuje i jeśli tak to skąd i dokąd?

Bólowi brzucha zazwyczaj towarzyszą inne objawy takie jak: osłabienie, zmęczenie, wymioty, nudności, biegunka, brak apetytu, gorączka, ból głowy itd.

Jeśli objawy przebiegają typowo, to lekarz po zebraniu wywiadu i przeprowadzeniu badania fizykalnego,  jest w stanie postawić prawidłowe rozpoznanie. Jeśli objawy przebiegają nietypowo lub choroba dopiero się wykluwa, to rozpoznanie bez zrobienia badań dodatkowych (takich jak: np. morfologia krwi, OB, CRP, badanie ogólne moczu czy USG jamy brzusznej) może być niemożliwe.

OSTRY BÓL BRZUCHA

Przez pojęcie ostrego bólu brzucha rozumieć należy nagły, silny ból brzucha,  pojawiający się jak grom z jasnego nieba.

Rozwija się on w ciągu kilku minut, ale trwać może godzinami.

Pacjenci zwykle opisują go jako najsilniejszy ból w życiu, albo ból którego nigdy wcześniej nie mieli.

Ostry ból brzucha wymaga podjęcia natychmiastowych działań i pilnego kontaktu z lekarzem na szpitalnej izbie przyjęć.

ZAPALENIE OTRZEWNEJ

Otrzewna to błoniasty worek w którym znajdują się narządy jamy brzusznej takie jak: żołądek,  jelito cienkie, część górna dwunastnicy, wątroba, kątnica, wyrostek robaczkowy, część jelita grubego (okrężnica poprzeczna), esica, górna część odbytnicy i macica.

Wyobraź sobie, że jama brzuszna to siatka z zakupami. W siatce tej niesiesz np. jogurt, jajka, serek wiejski itd.

Kiedy dojdzie do uszkodzenia, któregoś z produktów np. przebije się opakowanie od jogurtu, to jogurt rozlewa się po całej siatce i robi duży bałagan. Podobnie jest z narządami w jamie brzusznej. Kiedy dojdzie np. do perforacji wrzodu żołądka – to znaczy do przebicia ściany żołądka w miejscu wrzodu, to treść żołądkowa wycieka przez perforację (dziurę), rozlewa się po otrzewnej i doprowadza do jej zapalenia. Towarzyszy temu zwykle silny ból brzucha i wzmożone napięcie powłok brzusznych (mocno napięte mięśnie). Stan ten wymaga hospitalizacji w trybie pilnym.

PRZYCZYNY BÓLU BRZUCHA I CO W KONKRETNYCH SYTUACJACH ROBIĆ?

Poniżej omawiam zdarzające się z różną częstością przyczyny bólu brzucha. Zagadnienie to jest bardzo złożone i wymieniona lista z całą pewnością nie wyczerpuje wszystkich możliwości.

PRZYCZYNY CZYNNOŚCIOWE – ZWIĄZANE Z PRACĄ JELIT

Niestrawność – dyspepsja

Dyskomfort w nadbrzuszu – stan bardzo różnie odczuwany i opisywany. Pojawia się zwykle po spożyciu określonych pokarmów, szczególnie tłustych i wysokokalorycznych. Często współwystępuje ze zgagą, czyli uczuciem palenia, pieczenia za mostkiem. Zwykle samoistnie przechodzi w ciągu kilku godzin.

Jak się ratować? Przede wszystkim unikać sytuacji mogących prowadzić do niestrawności takich jak: pośpieszne jedzenie, niedokładne gryzienie, rozmawianie w trakcie posiłku, spożywanie fastfoodów, słodyczy, tłustych mięs, serów itd.

Ważną sprawą jest nie tylko jakość pożywienia, ale także jego ilość. Jeśli chcesz uniknąć niestrawności wystrzegaj się przejadania.

Wiele osób odczuwa ulgę po zażyciu leków dostępnych bez recepty takich jak np. Rennie, Ranigast, herbata miętowa, herbata z kopru włoskiego.

Uwaga! Zwłaszcza u osób starszych, czasami może być trudno rozróżnić napad dławicy piersiowej, czy zawału serca od zwykłej niestrawności. Jeśli Twój ból ma związek z wysiłkiem fizycznym, silnym stresem i promieniuje do żuchwy, lewego ramienia to pilnie skontaktuj się z lekarzem, bo taką sprawę trzeba szybko wyjaśnić.

Zagazowanie – wzdęcie

Skurczowe bóle brzucha przemieszczające się po całej jamie brzusznej z towarzyszącym uczuciem pełności, występujące zwykle po spożyciu obfitego lub zagazowującego posiłku np. smażonej kapusty z kiełbasą. Bóle zwykle ustępują po wypróżnieniu lub oddaniu gazów.

Jak się ratować? Unikaj wzydmających posiłków i połykania powietrza w trakcie jedzenia (rozmowa, palenie papierosów). Ulgę może przynieść np. Espumisan, NoSpa, węgiel leczniczy lub rozkurczowo działające herbaty np. z rumianku, kopru włoskiego czy szałwi.

Ćwiczenie na odgazowanie: połóż się na podłodze na plecach i przyciągaj zgięte w kolanach nogi do klatki piersiowej. Raz jedną nogę, potem drugą i na koniec obie razem. Wytrzymuj po przyciągnięciu około 20 – 30 s. Pozycja ta bardzo sprzyja oddawaniu dużej ilości gazów.

Zatwardzenie – zaparcie

Z zaparciem mamy do czynienia gdy stolec pojawia się rzadziej niż 5 razy w tygodniu lub jeśli jego oddanie wymaga wzmożonego, natężonego wysiłku.

Zaparciom często towarzyszą skurczowe bóle brzucha pojawiające się w podbrzuszu lub po lewej stronie brzucha.

Co robić? Pij na co dzień więcej wody, ogranicz spożywanie cukrów prostych (słodycze, ciastka, czekolady, wafelki itd.), zwiększ spożycie błonnika (np. płatki owsiane, śliwki, morele suszone).

Z preparatów dostępnych w aptece na uwagę zasługują Colon C oraz błonnik czeskiej firmy ASP, który szczególnie chętnie polecam dzieciom. Więcej informacji o zaparciach w meduzo artykule tutaj.

CZĘSTE PRZYCZYNY – ZWYKLE ŁATWE DO OGARNIĘCIA

Zatrucie pokarmowe, jelitówka, grypa żołądkowo-jelitowa.

Osoba czuje się jakby była przeziębiona (osłabienie, rozbicie, podwyższona temperatura). Ponadto współistnieją objawy ze strony przewodu pokarmowego: nudności, wymioty, luźne stolce (często wodniste, tryskające). Stanowi temu towarzyszą rozlane, skurczowe bóle brzucha o rożnym stopniu nasilenia. Bóle zwykle są najbardziej nasilony tuż przed wypróżnieniem. Oddanie stolca przynosi ulgę.

Postępowanie jest proste i polega na nawadnianiu,  zastosowaniu probiotyku i powstrzymaniu się od jedzenia.

Do nawadniania dobrze nadaje się woda przegotowana oraz doustny płyn nawadniający np. Orsalit.

Probiotykami polecanymi w biegunce są np. Dicoflor czy Enterol.

W leczeniu jelitówki chodzi o to aby możliwie szybko wydalić czynnik sprawczy np. rotawirusy. Nagminnie popełnianym błędem jest stosowanie leków przeciwwymiotnych i/lub przeciwbiegunkowych np. Stoperan, które utrudniają usunięcie przyczyny choroby z organizmu.

W trudniejszych przypadkach można sięgnąć np. po Endiex.

W sytuacji gdy nie udaje się nawadniać drogą doustną należy udać się na internistyczną izbę przyjęć.

Infekcja dróg moczowych

Częściej występuje u kobiet głównie ze względu na krótszą cewkę moczową.

Ból typowo lokalizuje się w podbrzuszu.

Towarzyszą: osłabienie, silne poty, podwyższona temperatura, dreszcze oraz pieczenie i ból w trakcie oddawania moczu.

Zaleca się picie dużej ilości wody, ziołowych herbat o działaniu moczopędnym np. pokrzywa, skrzyp.

Ponadto warto sięgnąć po Urosept czy Furagin (od niedawna dostępny bez recepty).

Za pomocą prostych w użyciu testów paskowych do badania moczu można samemu uzyskać potwierdzenie rozpoznania.

Cięższe przypadki wymagają konsultacji z lekarzem i leczenia antybiotykiem.

Zespół jelita drażliwego

Częsta dolegliwość o nieznanej przyczynie. Objawy różnorodne np. ból brzucha, zagazowanie, zaparcie, biegunka.

Dolegliwości mają charakter nawrotowy, pojawiają się pod wpływem stresu.

Cechą charakterystyczną jest odczuwalna ulga i zmniejszenie nasilenia objawów po wypróżnieniu.

Dla osoby cierpiącej na zespół jelita wrażliwego nie ma jednej dobrej diety. Dietę należy modyfikować w zależności od tego jakie objawy dominują: co innego przy zaparciu i co innego przy biegunce.

W przypadku nasilonych objawów, lub długiego czasu ich trwania warto skonsultować się z lekarzem.

Wspomagająco z preparatów dostępnych bez recepty polecam Debutir.

PRZYCZYNY SWOISTE – ZWIĄZANE Z KONKRETNĄ AWARIĄ

Zapalenie wyrostka robaczkowego

Wyrostek robaczkowy, to uwypuklenie ściany jelita grubego zwykle wielkości palca od lateksowej rękawiczki. Najczęściej leży on na dole brzucha po prawej stronie, choć niejednokrotnie jego lokalizacja może być zupełnie inna. Wyrostek jest ślepą uliczką przewodu pokarmowego, w której może dojść do rozwoju stanu zapalnego związanego z zaleganiem treści pokarmowej.

Choroba zwykle rozpoczyna się od rozlanego bólu na środku brzucha. Po kilku godzinach ból nasila się i przemieszcza w stronę prawego biodra (prawego dolnego kwadrantu). Kolejno pojawiają się brak łaknienia oraz nudności i uporczywe wymioty.

Stan ten wymaga pilnej oceny przez lekarza. Kierunek: chirurgiczna izba przyjęć.

Zapalenie uchyłków

Ból ma charakter nawrotowy i lokalizuje się w dolnej części brzucha po stronie lewej. Nasila się przy chodzeniu i zmianie pozycji ciała.

U niektórych osób współistnieje zmiana rytmu wypróżnień, częściej zaparcia, rzadziej biegunka.

Wypróżnienie może przynieść ulgę. Niekiedy w stolcu pojawia się domieszka śluzu.

Zalecenia dietetyczne: picie dużej ilości wody i unikanie zaparć. Wystrzeganie się owoców z małymi pestkami np. kiwi, figa, rodzynki – mogą utknąć w uchyłku, spowodować jego zapalenie  i dolegliwości bólowe.

Kontakt z lekarzem rodzinnym. Do rozważenia kolonoskopia.

Kamica nerkowa

Ból zwykle zaczyna się na plecach pod łopatkami lub w okolicy lędźwiowej. Często ma charakter opasujący tułów i promieniuje do pachwiny: u kobiet do jajnika, u mężczyzn do jądra. Ten rodzaj bólu nazywa się kolką nerkową.

Kiedy kamienie moczowe przechodzą przez moczowód ból nasila się i zmienia lokalizację. Może dojść do urodzenia przez cewkę moczową piasku i/lub kamieni nerkowych. W moczu nierzadko pojawia się krew.

Pierwsza pomoc polega na piciu dużej ilości płynów (woda, herbata z pokrzywy) oraz podaniu leków rozkurczowych np. Nospa (często w dużej dawce) i przeciwbólowym np. ibuprofenu 400 mg.

W zależności od stopnia nasilenia objawów w grę wchodzą: samopomoc, lekarz rodzinny, szpital.

Kamica żółciowa

Ból lokalizuje się za prawym podżebrzem (po prawej stronie na górze brzucha). Może promieniować do prawej łopatki lub w stronę lewego barku. Charakter kolkowy (pojawia się i znika) lub stały, tępy. Nasila się po spożyciu posiłku, szczególnie gdy zje się dużo i tłusto.

Spowodowany jest przemieszczaniem się kamieni z pęcherzyka żołciowego przez przewód żółciowy. Może trwać od kilku minut do wielu godzin. Zdarza się raz w życiu lub częściej ma charakter nawrotowy.

Doraźne leczenie polega na podawaniu leków przeciwbólowych i rozkurczowych np. no-spa i ibuprofen.

W celu potwierdzenia kamicy żółciowej wykonuje się USG jamy brzusznej.

Postępowanie podobnie jak w kamicy nerkowej – w zależności od stopnia nasilenia objawów: samopomoc, lekarz rodzinny, szpital.

Rozwarstwienie aorty piersiowej, tętniak aorty brzusznej

Występuje u osób starszych. Ostry, rozdzierający ból w klatce piersiowej, okolicy łopatkowej lub w jamie brzusznej. Najsilniejszy na początku, w odróżnieniu od nasilającego się z upływem czasu bólu w zawale serca. Ból może zmieniać swoje położenie schodząc w dół ciała, co odpowiada powiększaniu się tętniaka.

Towarzyszą: bladość skóry, wstrząs, częste promieniowanie bólu do pleców.

Większość tętniaków jamy brzusznej nie daje objawów do momentu pęknięcia.

Stan zagrożenia życia pilna hospitalizacja na oddziale chirurgii naczyniowej.

Niedrożność jelit

Kurczowy ból brzucha w okolicy pępka trwający około minuty. Nasila się falami co kilka minut.

Towarzyszą mu narastające wzdęcie i  zagazowanie.

Niedrożność występuje częściej u osób po zabiegach operacyjnych w obrębie jamy brzusznej.

Pilna hospitalizacja na oddziale chirurgicznym.

Uwięźnięta przepuklina

Najczęstszym objawem przepukliny jest uczucie ciężaru w trakcie wykonywania czynności zwiększających ciśnienie w jamie brzusznej np. dźwiganie, śmianie się, wypróżnianie.

Silny ból w miejscu gdzie jest przepuklina sugeruje uwięźnięcie jelita.

Towarzyszą: wymioty, nudności.

Pilna hospitalizacja na oddziale chirurgicznym.

Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy

Dolegliwości mają charakter nawrotowy. Najczęściej nasilają się na wiosnę i jesienią.

Ból lokalizuje się w nadbrzuszu. Może mieć charakter piekący lub przeszywający – jakby ktoś dźgał brzuch nożem. Może pojawiać się w nocy i wybudzać ze snu.

Towarzyszą: uczucie pełności, poposiłkowe odbijania, wzdęcia, brak apetytu, nudności i wymioty.

Dolegliwości związane z chorobą wrzodową dwunastnicy zwykle występują kilka godzin po posiłku, kiedy żołądek jest pusty. Wrzód żołądka daje objawy w krótkim czasie po posiłku.

Doraźnie: dieta lekkostrawna, siemię lniane, Ortanol Max rano na czczo.

Brak poprawy – wizyta u lekarza rodzinnego. Kiedy dolegliwości bardzo silne: internistyczna lub chirurgiczna izba przyjęć.

Choroba Crohna, Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

Choroby zapalne jelit o charakterze nawrotowym. Objawy mogą być bardzo różne w zależności od zajętego odcinka przewodu pokarmowego.

Warto o tych choroba pomyśleć jeśli niespecyficznemu bólowi brzucha towarzyszą krwista biegunka, chudnięcie, stany podgorączkowe oraz ogólne złe samopoczucie.

W celu potwierdzenia rozpoznania wykonuje się diagnostykę endoskopową z pobraniem wycinka ze zmienionego jelita np. kolonoskopię.

Ostre zapalenie trzustki

Bóle o bardzo silnym natężeniu lokalizują się początkowo w środkowej części brzucha oraz w nadbrzuszu, mogą promieniować do pleców.

Towarzyszą: złe samopoczucie, uporczywe wymioty, gorączka, wzdęcie.

Najczęstszą przyczyna ostrego zapalenie trzustki w Polsce jest spożycie nadmiernej ilości alkoholu.

Stan wymaga podjęcia natychmiastowego, intensywnego leczenia w warunkach szpitalnych.

Przewlekłe niedokrwienie jelit

Chorują najczęściej wieloletni palacze papierosów z uogólnioną miażdżycą.

Tępy zaciskający ból w okolicy pępka pojawiający się regularnie około godziny po posiłku.

Dolegliwości zmniejszają się w ciągu następnych godzin.

Wymagana diagnostyka najlepiej prowadzona przez chirurga naczyniowego.

Hiperkalcemia

Najczęściej chorują kobiety w 6 i 7 dekadzie życia.

Podwyższone stężenie wapnia występuje między innymi w pierwotnej nadczynności przytarczyc.

Przytarczyce to małe gruczoły wydzielające parathormon, który reguluje gospodarkę wapniową w organizmie.

W przebiegu pierwotnej nadczynności przytarczyc rozwija się choroba wrzodowa i kamica nerkowa. Oba te stany powodują bóle w jamie brzusznej.

W celu potwierdzenia rozpoznania wykonuje się m.in. badania z krwi i badania obrazowe.

Nowotwór

Niespecyficzny ból brzucha (np. występujący tylko w nocy) może występować w przebiegu m.in.: raka trzustki, raka jajnika, nowotworów jelita cienkiego i grubego, raka żołądka.

Zwykle chorują osoby starsze.

Towarzyszą: chudnięcie, krwawienie z odbytnicy, zmiana rytmu wypróżnień, guz w jamie brzusznej, problemy z utrzymaniem stolca lub nagłe parcie na stolec występujące od niedawna. W badaniach labortaoryjnych stan zapalny i niedokrwistość.

Pilna konsultacja u lekarza rodzinnego.

PRZYCZYNY WYSTĘPUJĄCE  U KOBIET

Ból związany z miesiączką

Większość kobiet ma dolegliwości bólowe związane z miesiączką. Lokalizują się one zwykle w podbrzuszu i dole pleców, mają charakter ciągnący.

Ból zwykle jest łagodny, ale u 1/10 kobiet jest on na tyle uciążliwy, że uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności takich jak pójście do szkoły, czy do pracy.

Wraz z wiekiem nasilenie bólu związanego z miesiączką ulega zmniejszeniu.

Ulgę może przynieść zastosowanie miejscowo ciepła np. termoforu oraz dostępnych bez recepty leków przeciwbólowych (ibuprofen, paracetamol) i rozkurczowych.

W przypadku braku poprawy kontakt z ginekologiem lub lekarzem rodzinnym.

Ból owulacyjny

Występuje raz w miesiącu w połowie cyklu miesiączkowego i towarzyszy mu plamienie z dróg rodnych.

Postępowanie jak w bólu związanym z miesiączką.

Zapalenie przydatków

To innymi słowy infekcja jajnika i/lub jajowodu. Występuje częściej u kobiet aktywnych seksualnie, zwłaszcza posiadających kilku partnerów.

Ból lokalizuje się w dolnej części brzucha i może być nieco przesunięty na prawą lub lewą stronę (w zapaleniu pęcherza moczowego boli zwykle na środku podbrzusza).

Współistnieją: podwyższona temperatura oraz nieprawidłowa wydzielina z pochwy.

Leczenie: doraźnie ulgę przynieść może ibuprofen oraz nagrzewanie bolącego miejsca np. termoforem.

Sprawę należy omówić z lekarzem (rodzinnym, ginekologiem). W postępowaniu stosuje się antybiotykoterapię.

Skręt jajnika

Objawia się gwałtownie występującym bólem w dole brzucha po stronie skręconego jajnika.

Wymioty, nudności, nagłe parcie na mocz mogą towarzyszyć bólowi.

Sprawa wymaga pilnej hospitalizacji na oddziale ginekologicznym.

Ciąża pozamaciczna

Bóle w podbrzuszu, zatrzymanie miesiączki, nieprawidłowe krwawienie z dróg rodnych.

Połowa Pacjentek nie ma żadnych dolegliwości do momentu pęknięcia ciąży pozamacicznej.

Pojawia się wtedy nagły ból w dolnej części brzucha lub w okolicy nadłonowej.

Pilna hospitalizacja na oddziale ginekologicznym.

Endometrioza

Chorują głównie młode kobiety.

Dolegliwości bólowe zlokalizowane w podbrzuszu.

Towarzyszą zaburzenia miesiączkowania, ból w trakcie wypróżniania oraz stosunku płciowego.

Ból zaczyna się kilka dni przed miesiączką i ustępuje wraz z jej końcem.

Doraźnie postępowanie jak w bólu miesiączkowym.

Sprawa wymaga diagnostyki i leczenia prowadzonego przez doświadczonego lekarza ginekologa.

PRZYCZYNY PUŁAPKI

Zapalenie płuca

Ból ma związek z oddychaniem i promieniuje do górnych kwadrantów jamy brzusznej.

Towarzyszą: osłabienie, duszność, gorączka, silne poty.

Pilny kontakt z lekarzem rodzinnym.

Zawał serca

Może objawiać się tępym bólem w nadbrzuszu, który bywa mylnie interpretowany jako objaw choroby wrzodowej.

Przyczynę tę należy mieć na uwadze w szczególności u osób z czynnikami ryzyka zawału takimi jak: podwyższony cholesterol, nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów, nadwaga, otyłość, cukrzyca, silny stres.

Pilny kontakt z lekarzem rodzinnym lub na izbie przyjęć w szpitalu.

Półpasiec

Choroba powodowana przez tego samego wirusa co u dzieci wywołuje wiatrówkę (ospę wietrzną).

Początkowo objawia się bólem, pieczeniem, paleniem obszaru skóry na którym po kilku dniach wyskakują pęcherzyki z przezroczystym płynem. Zanim pojawią się pęcherzyki rozpoznanie może być trudne.

Zastosowanie ma acyklowir – lek przeciwwirusowy, który należy włączyć do 48 godzin, po wysypie zmian na skórze.

Kontakt z lekarzem rodzinnym.

 NIESPECYFICZNE BÓLE BRZUCHA

Niespecyficzne bóle brzucha mogą towarzyszyć stanom takim jak:

– depresja,
– cukrzyca,
– dysfunkcja kręgosłupa.

Ponadto mogą pojawiać się po spożyciu leków i używek:

– alkohol
– nikotyna
– antybiotyki
– aspiryna
– sterydy
– preparaty żelaza
– leki przeciwbólowe
– suplementy
– zioła

Aspekty psychogenne, stres

Mają bardzo istotne znaczenie zwłaszcza w nawracających i przewlekłych bólach.
Uważa się, że  nawet do 40% przypadków bóli u osób dorosłych ma związek z psychiką.
Kluczową sprawą jest prawidłowo zebrany wywiad i ocena osobowości Pacjenta dokonana przez lekarza.

NIEPOKOJĄCE OBJAWY TOWARZYSZĄCE – CZERWONE FLAGI

Jeśli bólowi brzucha towarzyszą któreś z wymienionych poniżej objawów zgłoś się pilnie do lekarza, bo sprawa może być poważna:

– zasłabnięcie np. w toalecie
– zawroty głowy
– nasilające się niepohamowane wymioty
– narastające wzdęcie brzucha
– bladość skóry i wzmożone pocenie
– obniżenie ciśnienia tętniczego
– przyspieszona akcja serca powyżej 100 u/min
– gorączka
– obrona mięśniowa – twardy napięty brzuch
– zmniejszenie ilości wydalanego moczu
– brak apetytu, nudności.

UWAGA!!!

W przypadku gdy przyczyna ostrego bólu brzucha wymaga interwencji chirurgicznej, ból prawie zawsze poprzedzony jest wymiotami.

Jeśli masz silny ból brzucha, to skonsultuj się pilnie z lekarzem.

Zaniechanie konsultacji może być groźne dla Twojego zdrowia lub życia.

Poniższy artykuł w żadnym wypadku nie zastąpi wizyty u lekarza.

***

Jeśli masz problem z bólem brzucha, to możesz umówić się ze mną na konsultację przez Skype.

Nie udzielam odpowiedzi związanych z indywidualnymi dolegliwościami w komentarzach.

Pozdrawiam zdrowo!

Konrad Kokurewicz