Grypa – życie jest bezcenne. Obalamy fakty i mity w 83 punktach.

Genialna strona edukacyjna.

Po kilknięciu w obrazek dowiesz się co ich spotkało.

Zapewne część z Was już jakiś czas temu czytała artykuł o chorobie przeziębieniowej na naszym blogu. Dzisiaj skupimy się na czymś poważniejszym i groźniejszym – będzie mowa o Influenzie czyli grypie.

Różnica między przeziębieniem a grypą jest mniej więcej taka, jak różnica między biblijnym Ablem a Kainem…

Najważniejsze przesłanie jakie chcę Ci dzisiaj przekazać brzmi:

Drogi Internauto, Droga Internautko!
Zwiększ swoją szansę na uniknięcie ciężkich powikłań!

Dlaczego porównuję grypę do Kaina? Dlaczego trzeba się zaszczepić? Moje argumenty znajdziesz poniżej. Po przeczytaniu tego posta będziesz wiedzieć i rozumieć na temat grypy dużo więcej niż większość społeczeństwa.

Na początek rozprawimy się z pokutującymi z powodu niedostatku wiedzy lub nadmiaru „pseudowiedzy” mitami:

MIT: Grypa to nic innego jak trochę silniejsze przeziębienie. Nie da się jej uniknąć.

FAKT: Grypa jest ostro przebiegającą chorobą zakaźną i może stanowić zagrożenie dla życia! W samych USA około 40 000 ludzi umiera z powodu powikłań pogrypowych rocznie. Można uniknąć grypy i jej powikłań szczepiąc się każdego roku.

MIT: Można zarazić się grypą przyjmując szczepionkę.

FAKT: Szczepionki nie zawierają ani jednego żywego wirusa – dlatego też nie ma możliwości by złapać grypę z powodu przyjęcia szczepionki.

MIT: Nie muszę zaszczepić się w tym roku, bo byłem szczepiony w latach poprzednich i te szczepionki jeszcze działają w moim organizmie.

FAKT: Cechą charakterystyczną wirusa grypy jest to, że bardzo szybko mutuje. Dlatego właśnie co roku są przygotowywane nowe, aktualne szczepionki. Szczepionka skutecznie odporność na rok. Dlatego trzeba się szczepić co roku.

MIT: Nie powinno szczepić się przeciwko grypie osób które są chore.

FAKT: Niewielkie przeziębienie z umiarkowaną gorączką, albo alergia górnych dróg oddechowych nie powinna być przeciwwskazaniem do podania szczepionki. Osóby z ciężkimi chorobami przewlekłymi takimi jak astma, cukrzyca czy choroba serca są bardziej narażone na wystąpienie ciężkich powikłań pogrypowych niż osoby zdrowe – dlatego powinny być szczepione każdego roku.

MIT: Tylko osoby starsze są narażone na wystąpienie groźnych powikłań.

FAKT: Powikłania pogrypowe mogą wystąpić u osoby w każdym wieku. W USA rocznie umiera z ich powodu około 100 dzieci poniżej piątego roku życia.

MIT: Jeśli zaszczepię się przeciwko grypie sezonowej jestem także chroniony przed ptasią grypą.

FAKT: Szczepionka przeciwko grypie sezonowej jest przygotowywana z myślą o wirusach ją wywołujących. Nie chroni przed ptasią grypą.

Teraz przejdziemy do bardziej szczegółowego omówienia problemu. Niektóre zagadnienia zostały powtórzone – nie uważam tego za błąd, a raczej za podkreślenie rzeczy ważnych. Zapraszam do lektury!

Wprowadzenie

1. Grypa jest chorobą układu oddechowego, o ostrym przebiegu. Wywołuje ją wirus atakujący błonę śluzową wyściełającą drogi oddechowe – nos, gardło, tchawicę i płuca, prowadząc do stanu zapalnego.
2. Grypa była w przeszłości zagrożeniem wielu pokoleń i jest nim nadal. Chociaż w ciągu XX wieku zanotowano trzy pandemie grypy, a światu z dużym prawdopodobieństwem zagraża widmo pojawienia się następnej, choroba ta jest w wielu krajach nadal lekceważona.
3. Pandemia z 1918-1919 roku – „hiszpanka” – według obecnych danych spowodowała około 100 mln zgonów. Niestety nie we wszystkich krajach wyciągnięto wnioski z tej tragedii.
4. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), świadoma skutków i zagrożeń jakie spowodowała „hiszpanka” stworzyła w 1947 roku Międzynarodowy Program Nadzoru nad Grypą WHO.
5. W obecnym kształcie to: 4 WHO Collaborating Centre for Reference and Research on Influenza oraz 121 Krajowych Ośrodków ds. Grypy. Jeden z nich mieści się w Polsce – Krajowy Ośrodek ds. Grypy.
6. Jako ciekawostkę od kuchni – jak rzekł mawiać Teloch – przedstawiam list wystosowany do lekarzy przez ów placówkę: Grypa – list do lekarzy.

Co konkretnie wywołuje grypę?

7. Grypę wywołują wirusy typu A, B i C wchodzące w skład rodziny Orthomyxoviridae.
Typ A jest najgroźniejszy i prowadzi do najostrzejszych objawów. Jest to również najbardziej rozpowszechniony wirus grypy, wywołujący epidemie co 2-3 lata.
8. Typ B daje podobne objawy, ale mają one łagodniejszy przebieg. Epidemie wybuchają co 4-5 lat.
9. Typ C jest najłagodniejszym wirusem, który wywołuje objawy podobne do przeziębienia.

Co się dzieje w momencie zarażenia i czemu co roku tyle trąbią o tej chorobie w mediach?

10. Kiedy dochodzi do zarażenia grypą, chory wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko konkretnemu typowi wirusa. Jeśli daną osobę ponownie zaatakuje ten sam typ wirusa, choroba będzie mieć łagodniejszy przebieg, ponieważ zadziałają wytworzone wcześniej przeciwciała.
11. Z zachorowaniami na grypę problem polega na tym, że wirus grypy wciąż się zmienia, mutuje. Nowo powstały szczep wirusa może wywołać ciężką postać choroby u osoby, która niedawno chorowała już na grypę. Dlatego co roku WHO poleca szczepy do produkcji szczepionki przeciw grypie, uwzględniając zmienność wirusa. W związku z tym co roku pojawia się medialny, grypowy szum.

Jakie są objawy grypy?

12. Wiele osób myli grypę z powszechnie występującym przeziębieniem. Zarówno przeziębienie jak i grypa wywoływane są przez wirusy, ale objawy grypy są zwykle poważniejsze.
13. W przeciwieństwie do przeziębienia, grypa zazwyczaj atakuje nagle – w ciągu kilku godzin.
14. Do objawów grypy należą: gorączka (38 – 40`C), suchy kaszel, ból gardła, ból głowy, utrata apetytu, ostre bóle mięśni, dotkliwe zmęczenie, w późniejszym okresie wysięk z nosa.
15. U małych dzieci chorych na grypę początkowe objawy choroby czasem przypominają posocznicę bakteryjną z wysoką gorączką.

W jaki sposób można się zarazić?

16. Źródło rozprzestrzeniania wirusa grypy stanowi osoba zakażona. Do przenoszenia wirusów dochodzi drogą kropelkową.
17. Jeden zarażony człowiek może przenieść chorobę na znaczną liczbę osób poprzez drobiny śluzu, które wydostają się podczas kichania czy kaszlu lub w trakcie mówienia (z nosa i gardła)
18. Wirus rozprzestrzeniać się może także przez dotyk – poprzez dotykanie zakażonych przedmiotów, takich jak klamki, blat stołu czy kartki papieru, choć wirus nie przeżywa długo na przedmiotach.

Ile wynosi okres wylęgania choroby?

19. Okres wylęgania grypy wynosi 1-4 dni, średnio 2 dni.
20. U osób dorosłych wydalanie wirusa rozpoczyna się zwykle dzień przed wystąpieniem objawów i trwa przez około 5 dni po ich wystąpieniu.
21. U dzieci okres zakaźności może trwać 10 dni, a małe dzieci mogą wydalać wirusa nawet wiele dni przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby.
22. U osób z ciężkim upośledzeniem czynności układu odpornościowego okres wydalania wirusa może wynosić nawet kilka tygodni lub miesięcy.
23. W większości przypadków – zwłaszcza u osób z grupy podwyższonego ryzyka – grypa pogarsza przebieg innej współistniejącej choroby, np. przewlekłej choroby płuc lub serca.

Jak rozpoznać grypę? Jaki materiał pobiera się do badań?

24. Zakażenie układu oddechowego wywołane wirusem grypy trudno odróżnić na podstawie samych objawów klinicznych od zakażeń innymi drobnoustrojami chorobotwórczymi.
25. W tym samym czasie co wirus grypy krąży około 200 typów innych wirusów oddechowych.
26. W ramach podstawowych badań laboratoryjnych dostępny test immunofluorescencyjny (IF) pozwala zdiagnozować następujące wirusy: grypy typu A, grypy typu B, parainfluenzy typu 1, typu 2 i typu 3, wirusa RS oraz adenowirusa przy jednorazowym pobraniu materiału do badań już w ciągu 2 godzin.
27. Materiał do badań może być pobrany jako: wymaz z nosa, nosogardzieli, popłuczyny z gardła, aspirat odessany z nosowej części gardła, popłuczyny z drzewa oskrzelowego, płyn mózgowo-rdzeniowy, wysięk z ucha środkowego oraz materiał sekcyjny.

Gdzie można zrobić te badania?

28. W kraju badania te można wykonać w Krajowym Ośrodku ds. Grypy PZH w Warszawie oraz we wszystkich Wojewódzkich Stacjach Sanitarno-Epidemiologicznych.
29. Krajowy Ośrodek ds. Grypy ma obowiązek informowania WHO o izolowanych szczepach wirusa grypy oraz przesłania tych szczepów do WHO Collaboratin Center for Reference and Research on Influenza w Londynie w celu wykonania bardziej szczegółowej analizy.

Grypa jest jednym z priorytetów zdrowia publicznego

30. Cosezonowe zakażenia wirusem grypy, rejestrowane co roku miliony zachorowań oraz tysiące do miliona przypadków zgonów na świecie, a także zagrożenie wybuchem kolejnej pandemii grypy i coraz częstsze przypadki zakażeń człowieka ptasimi wirusami grypy sprawiają, że grypa uznawana jest za jeden z priorytetów zdrowia publicznego.

Kiedy przypada szczyt zachorowań na grypę?

31. W Polsce szczyt zachorowań na grypę i podejrzeń zachorowań na grypę przypada na okres między styczniem a marcem. W zależności od sezonu epidemicznego raportowane wartości zachorowań wynoszą od paruset tysięcy do paru milionów i zależą jedynie od zgłaszania ich przez lekarzy rodzinnych.

Kiedy iść do lekarza?

32. Po medyczną poradę należy zwrócić się, kiedy choroba trwa dłużej niż tydzień lub objawy są bardzo ostre.
33. Po pojawieniu się pierwszych objawów grypy do lekarza powinny skierować się tylko osoby starsze, chorzy na cukrzycę oraz osoby z chorobą płuc, serca i nerek.

Ile kosztują powikłania pogrypowe?

34. Ze względu na to, że grypa należy do ostrych chorób zakaźnych, dla których ani granice, ani odległości setek czy tysięcy kilometrów w dobie szeroko rozwiniętej komunikacji nie stanowią bariery, konieczna jest skuteczna realizacja nadzoru w każdym kraju.
35. Zgodnie z danymi z USA w zależności od sezonu epidemicznego koszt grypy i powikłań pogrypowych wynosi w granicach 76 – 167 mld USD.
36. Powikłania po przebytej infekcji dotyczyć mogą osób z każdej grupy wiekowej i z każdego regionu geograficznego, ale nie należy ich mylić z niepożądanymi odczynami poszczepiennymi.

Jakie są powikłania pogrypowe?

37. Powikłania ze strony układu oddechowego:
– zapalenie płuc i oskrzeli
– wtórne bakteryjne zapalenia płuc i zapalenia oskrzelików, szczególnie u niemowląt i dzieci
– zakażenia meningokokowe
– zaostrzenie astmy
38. Powikłania ze strony innych układów:
– odrzut przeszczepu
– zapalenie ucha środkowego
– zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia
– zespół wstrząsu toksycznego
– zapalenie mięśni i mioglobinuria, mogąca prowadzić do niewydolności nerek
– pogrypowe kłębuszkowe zapalenie nerek
– zaostrzenie przewlekłych kłębuszkowych zapaleń nerek
– nasilenie objawów przewlekłej niewydolności nerek
39. Powikłania neurologiczne
– nasilenie częstości napadów padaczkowych
– choroby naczyniowe mózgu
– toksyczna encefalopatia
– poinfekcyjne zapalenie mózgu i opon mózgowych
– choroba Parkinsona
– zespół Reye`a
– wylewy podpajęczynówkowe
– śpiączkowe zapalenie mózgu
40. Powikłania psychiczne:
– ostre psychozy, niekiedy ze słuchowymi lub wzrokowymi halucynacjami
– schizofrenia
41. Powikłania występujące zwłaszcza u dzieci:
– dysfunkcja receptora słuchowego, częściowa utrata słuchu, a nawet głuchota
– zaostrzenie przebiegu astmy i mukowiscydozy
– bóle brzucha, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, biegunka, wymioty, niejednokrotnie imitujące zapalenie wyrostka robaczkowego
– bóle mięśniowe, zapalenie mięśni
– powikłania neurologiczne, w tym zespół Guillaina i Barrego, poprzeczne zapalenie rdzenia, zapalenie mózgu i opon mózgowych

W jaki sposób można zapobiegać powikłaniom?

42. Zgodnie z danymi WHO, Komitetu Doradczego ds. Szczepień Ochronnych (ACIP) oraz 13 Medycznych Towarzystw Naukowych ( min. American Academy of Pediatrics (AAP), American Academy of Family Practise (AAFP), The American College of Physicians, The American Society of Internal Medicine, Infectious Diseases Society of America (IDSA), American Cancer Society, American College of Obstetrics and Gynecology, Chief Medical Officer of the Department of Health (UK), American Heart Association/American College of Cardiology)
43. Czytając zalecenia Komitetu Doradczego ds. Szczepień Ochronnych (ACIP), stwierdzamy, że rokrocznie są dołączane nowe grupy osób o podwyższonym ryzyku, które powinny być szczepione.
44. Poniżej rekomendowane przez ACIP najważniejsze uaktualnione (2008) zalecenia do szczepień przeciwko grypie inaktywowanymi szczepionkami z rozszczepionym wirionem – „split” lub podjednostkowe – składające się z hemaglutyniny i neuraminidazy – „subunit”:

– wskazania kliniczne do szczepień w grupie o dużym ryzyku, szczególnie narażonej na wystąpienia powikłań grypowych
– osoby po przeszczepie organu
– zdrowe dzieci w wieku od 6mż. do 59mż.
– Pacjenci z grup podwyższonego ryzyka >6mż
– osoby >50 rż, ponieważ w tej grupie znacznie zwiększa się liczba osób należących do grup podwyższonego ryzyka
– dorośli i dzieci chorzy na przewlekłe choroby układu sercowo-naczyniowego lub oddechowego, w tym na astmę
– chorzy na choroby mogące powodować upośledzenie funkcji układu oddechowego lub usuwania wydzieliny z dróg oddechowych, które mogą zwiększyć ryzyko zachłyśnięcia (np. zaburzenia funkcji poznawczych, urazy rdzenia kręgowego, choroby przebiegające z drgawkami lub inne choroby nerwowo-mięśniowe)
– dorośli i dzieci, którzy w minionym roku wymagali regularnych kontroli lekarskich i często przebywali w szpitalu z powodu chorób metabolicznych (w tym cukrzycy), niewydolności nerek, hemoglobinopatii lub niedoborów odporności (w tym spowodowanych leczeniem immunosupresyjnym lub zakażeniem HIV)
– dzieci i młodzież (od 6. mż. do 18. rż.) leczone przewlekle kwasem acetylosalicylowym, co zwiększa u nich ryzyko wystąpienia zespołu Reye`a w razie zachorowania na grypę
– kobiety w ciąży
– pensjonariusze domów spokojnej starości, zakładów opieki zdrowotnej, dla przewlekle chorych bez względu na ich wiek
– wskazania epidemiologiczne obejmują osoby, które mogą przenosić grypę do osób z grup podwyższonego ryzyka, oraz osoby zdrowe mogące stanowić źródło zakażenia dla tych osób
– lekarze, pielęgniarki i pozostały personel szpitali i ośrodków lecznictwa otwartego, pogotowia ratunkowego
– pracownicy domów spokojnej starości oraz zakładów opieki medycznej, którzy kontaktują się z pensjonariuszami lub chorymi (w tym także dziećmi), zapewniający opiekę domową pacjentom z grup wysokiego ryzyka
– członkowie rodzin osób należących do grup podwyższonego ryzyka (osoby w wieku 65 lat i więcej, po przeszczepach, chorzy na AIDS i dzieci <2. rż)
– domowe opiekunki dzieci w wieku 0-59. mż.
– pracownicy służb publicznych: konduktorzy, kasjerzy, policjanci, wojskowi, nauczyciele, przedszkolanki, dziennikarze, pracownicy budowlani, ekspedienci sklepów i marketów, rzemieślnicy itp

Jakie są przeciwwskazania do podania szczepionki?

45. Przeciwwskazaniami do podania szczepionki są:
– nadwrażliwość na składniki szczepionki
– alergia na białko jaja kurzego
– uczulenie na neomycynę
– ciężkie reakcje alergiczne po poprzednich dawkach (reakcja anafilaktyczna)
– zespół Guillain-Barre w wywiadzie
– ciąża oraz karmienie piersią nie są przeciwwskazaniami!!!!
46. Czasowymi przeciwwskazaniami są:
– ostra choroba o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu, przebiegająca z gorączką lub bez gorączki
– zaostrzenie przewlekłego procesu chorobowego

Ile procent osób w Polsce szczepi się przeciwko grypie i dlaczego?

47. W Polsce w ostatnich sezonach epidemicznych zaszczepiło się 8% populacji.
48. Dla porównania w USA w 2004 roku zostało zaszczepionych 48,4% dzieci w wieku od 6. mż. do 23. mż.
49. W 2004 roku zużycie szczepionki w USA wynosiło 256 dawek na 1000 mieszkańców, natomiast w naszym kraju w tym samym czasie zużyto 79 dawek na 1000 mieszkańców.
50. Istnieje wiele przyczyn słabego rozpowszechniania szczepień przeciwko grypie:
– niedostateczna wiedza o powikłaniach pogrypowych
– niedostateczna wiedza o kosztach powikłań nie tylko w indywidualnych przypadkach, ale i w skali całego kraju
– lęk przed niepożądanymi odczynami poszczepiennymi
– oczekiwanie, że szczepienie powinno zabezpieczyć przed wszystkim infekcjami górnych dróg oddechowych, a samych wirusów dróg oddechowych jest około 200
– niedostateczna wiedza o rodzajach szczepionki przeciwko grypie
– konieczność szczepienia w każdym sezonie epidemicznym
– brak refundacji kosztów za szczepienie
51. Zarówno WHO, ECDC jak i UE apelują o zwiększenie liczby szczepionych osób przeciwko grypie. Rezolucja Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 2003 roku wskazuje, że każdy kraj powinien postawić sobie za cel zaszczepienie do 2010 roku co najmniej 75% Pacjentów z grup wysokiego ryzyka wystąpienie powikłań pogrypowych.

Jakie mogą być objawy niepożądane po szczepieniu?

52. Najczęściej są to objawy w miejscu podania szczepionki (ból, obrzęk, zaczerwienienie) ustępujące na ogół w ciągu 2. dni po szczepieniu.
53. Objawy ogólne: bóle głowy, mięśni, stawów, podwyższona ciepłota ciała
54. Rzadko reakcje alergiczne na składniki szczepionki o różnym nasileniu
55. Bardzo rzadko (częstość około 1/1 000 000 podanych dawek) u osób dorosłych może wystąpić po szczepieniu zespół Guillain-Barre
56. U osób poddawanych chemioterapii obserwowano słabszą odpowiedź immunologiczną na podaną szczepionkę. Odpowiedź była zbliżona do osób zdrowych, jeśli od końca chemioterapii minęło >3 tygodnie.

Kiedy należy się zaszczepić?

57. Szczepienia powinny być wykonywane przed sezonem występowania grypy, a także w czasie sezonu epidemicznego. W warunkach polskich optymalny okres rozciąga się od września do grudnia.
58. Można także szczepić później, zwłaszcza jeśli występują zachorowania na grypę.

Jaka jest skuteczność szczepienia i od czego to zależy?

59. Efektywność inaktywowanej szczepionki przeciwko grypie zależy przede wszystkim:
– od wieku i stanu immunologicznego Pacjenta
– od podobieństwa wirusów znajdujących się w szczepionce do wirusów krążących w populacji
– od rodzaju ocenianych parametrów: np. zapobieganie ostrym chorobom układu oddechowego, zapobieganie potwierdzonemu wirusologicznie zachorowaniu na grypę, zapobieganie hospitalizacjom lub zgonom spowodowanym grypą lub zapaleniem płuc etc.
60. Wyniki dotychczasowych badań naukowych wskazują, że szczepienie osób w starszym wieku zmniejsza zachorowalność na grypę o 60% i związaną z nią śmiertelność o 70-95%.
61. Wśród zdrowych dorosłych szczepionka bardzo skutecznie (70-90%) zmniejsza zachorowalność na grypę – jeżeli szczepy wirusa znajdujące się w szczepionce i krążące w populacji są podobne pod względem antygenowym. Od wielu sezonów epidemicznych dzięki badaniom biologii molekularnej warunek ten jest spełniany.
62. Wykazano również, że szczepienie niesie nie tylko istotne korzyści związane ze zdrowiem, ale także korzyści ekonomiczne, zwłaszcza w tej grupie wiekowej.
63. U większości zaszczepionych dzieci i młodych dorosłych po szczepieniu dochodzi do wytworzenia dużego miana przeciwciał przeciwko hemaglutyninie, co zapewnia odporność na zakażenie szczepami wirusów podobnymi do znajdujących się w szczepionce.

Leki antygrypowe nowej generacji

64. Osoby, które nie mogą być szczepione ze względów medycznych lub z innych względów, w przypadku zakażenia wirusem grypy należy leczyć jedynymi lekami antygrypowymi nowej generacji, czyli inhibitorami neuraminidazy. W Polsce dostępne są zanamiwir (Relenza) i oseltamiwir (Tamiflu).
65. Warunkiem skuteczności znamiwiru i oseltamiwiru jest jak najszybsze rozpoczęcie leczenia, najlepiej w ciągu 36 godzin od wystąpienia pierwszych objawów choroby oraz potwierdzenie badaniami laboratoryjnymi, że zakażenie zostało wywołane wirusem grypy.
66. Uwaga!!! W Norwegii stwierdzono oporność wirusa grypy na oseltamiwir! Nie czekaj, zaszczep się wcześniej!

Amerykanie zrozumieli to wcześniej od nas.

Na zdjeciu były prezydent USA Gerald Ford. Szkoda, że tak trudno znaleźć podobne zdjęcie któregoś z polskich polityków. "Two failed attempts at assassination, one successful shot of vaccination." tłum. Dwie nieudane próby zabicia, jedno udane szczepienie. Amerykanie zrozumieli to szybciej od nas.

Podsumowanie

67. O wskazaniach do szczepień przeciw grypie decyduje lekarz na podstawie najnowszych zaleceń ACIP – WHO.
68. Oferowanie i organizowanie szczepień przeciwko grypie, zwłaszcza dla osób z grup podwyższonego ryzyka, uważać należy za etyczną powinność.
69. Nie ma żadnych terminów wskazujących, do kiedy można szczepić, jednak zwłaszcza osoby z grup podwyższonego ryzyka powinny się szczepić przed sezonem grypowym
70. Zalecenia wydane przez Komitet Doradczy ds. Szczepień WHO w latach 1999-2007 informują, iż szczepienie powinny być oferowane osobom niezaszczepionym nawet wtedy, gdy stwierdza się wzrost zachorowań na grypę oraz wyizoluje wirus grypy w badanych populacjach.
71. Przeciwciała ochronne (antyhemaglutyninowe i antyneuraminidazowe) są wytwarzane w organizmie już 7. dnia po zaszczepieniu i utrzymują się blisko 12 miesięcy.
72. Zarejestrowane szczepionki typu split (Vaxigrip, Fluarix, Begrivac) i subunit(Influvac, Fluvirin, Isifu Zonale) przeciwko grypie w Polsce są immunologicznie równocenne, a skład wszystkich z nich jest co sezon uaktualniany. Firmy produkujące szczepionkę przeciwko grypie otrzymują szczepy do jej produkcji od ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia.
73. Komitet Doradczy ds. Szczepień WHO rekomenduje szczepienie małych, zdrowych dzieci w wieku 6-59 miesięcy wyłącznie szczepionkami inaktywowanymi („zabitymi”), z rozszczepionym wirionem (typu split) oraz podjednostkowymi (typu subunit).
74. Szczepić można nawet 100-letnie osoby.
75. Istnieje ponad 200 różnych typów wirusów oddechowych wywołujących objawy grypopodobne, ale nie wywołujących powikłań, takich jak wirus grypy.
76. Istnieją metody szybkiej diagnostyki laboratoryjnej, pozwalające potwierdzić diagnozę.
77. Ze względu na dużą zmienność wirusa grypy skład wszystkich szczepionek na całym świecie co roku ulega zmianie; istnieje konieczność corocznego szczepienia, zwłaszcza w grupach podwyższonego ryzyka
78. Szczepy wirusa grypy, jakie ostają użyte do szczepionki przeciwko grypie, dzięki zastosowaniu najnowocześniejszej techniki biologii molekularnej, okazują się prawie w 100% zgodne z tymi, które pojawiają się w kolejnym sezonie epidemicznym
79. Medyczne i ekonomiczne skutki związane z coroczną aktywnością grypy są dobrze znane i naukowo udokumentowane.
80. Stosowanie preparatów OTC(dostępnych bez recepty) jedynie zmniejsza nasilenie objawów, ale nie wpływa na wirusa grypy. W żadnym wypadku preparatów OTC nie stosuje się w profilaktyce grypy. Grypa nie jest chorobą, przed którą uchronią „przeciwgrypowe” preparaty OTC, służące do samoleczenia, szczególnie dlatego, że powikłania pogrypowe są zbyt częste i poważne, aby ograniczyć się jedynie do leczenia objawów. Jedyne leki antygrypowe nowej generacji dostępne na świecie to zanamiwir i oseltamiwir, przeznaczone do stosowania zarówno w leczeniu, jak i profilaktyce grypy.
81. Zdrowa dieta i zdrowy styl życia przyczyniają się do wzmocnienia układu odpornościowego, który będzie bardziej skuteczny w zwalczaniu wirusa. U niektórych zdrowych osób nawet po zakażeniu wirusem objawy nie pojawiają się.
82. Jeśli dojdzie już do zarażenia się chorobą, utrzymywanie odpowiedniej higieny osobistej pozwoli uniknąć zarażenia innych osób w najbliższym otoczeniu.
83. W czasie choroby nie powinno się przebywać w pracy, aby nie zarazić kolegów.

Mam nadzieję, że udało mi się przybliżyć Ci temat grypy.

Konkluzja do zapamiętania: grypa i przeziębienie to zupełnie dwie różne sprawy. Szczepiąc się przeciwko grypie nie robimy tego by uchronić się przed przeziębieniem. Szczepimy by ustrzec się przed bardzo groźnymi powikłaniami pogrypowymi.

Pozdrawiam zdrowo!
lek. Konrad Kokurewicz

Bibliografia

1. Lidia Brydak „Grypa i jej profilaktyka” Termedia, Poznań 2004
2. Bożydar Latkowski “Medycyna rodzinna” Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006
3. Piotr Podolec “Podręcznik Polskiego Forum Profilaktyki Tom1″, Medycyna Praktyczna, Kraków 2007
4. “Domowa Encyklopedia Zdrowia Reader`s Digest” Reader`s Digest, Warszawa 2007
5. Jacek Wysocki, Piotr Czajka „Szczepienia w pytaniach i odpowiedziach” Wydawnictwo Help-Med, Kraków 2007
6. Zdzisław Dziubek „Choroby zakaźne i pasożytnicze” Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003
7. Gerd Herold „Repetytorium dla studentów medycyny i lekarzy” Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003
8. Gazeta.pl Zdrowie – Raport o grypie.
9. Wikipedia
10. Mity i fakty o grypie
11. Materiały własne

Jeśli masz swoje doświadczenia związane ze szczepieniem przeciwko grypie – zarówno te pozytywne jaki i negatywne – podziel się nimi z Czytelnikami bloga – będzie to dla nas bardzo cenne. Zachęcam do wypowiedzi.

Aktualizacja 29.08.2008:

Szczepionki przeciw grypie dla pracowników

  • Niestety nadal nie ma szczepionki przeciwko każdej grypie. To bardzo mutogenny wirus a badania nad szczepionką uniwersalną nadal trwają. Zaszczepić się powinny osoby, które rzeczywiście często na grypę chorują i są osłabione po innych przebytych ciężkich chorobach. Jeśli ktoś ma naturalną odporność, to szczepienie będzie wyrzucaniem pieniędzy w błoto. Nie kwestionuję sensu samego szczepienia, raczej jego małą skuteczność (patrz pierwsze zdanie). Szczepić powinny się przede wszystkim osoby mające częsty kontakt z obcymi ludźmi, czyli pracownicy sklepów, komunikacji miejskiej, banków oraz pracownicy biurowi z open space’ów (z racji dużej koncentracji ludzi w jednym miejscu).
    Jeszcze drugi problem tj dostępność lekarzy. W naszym kochanym kraju, zanim człowiek się dopcha do lekarza to zdąży wyzdrowieć… poza tym lekarze lubią przepisywać antybiotyki nawet w przypadku zwykłych przeziębień, ponieważ mają cichy układ z firmami farmaceutycznymi. Prowizja czyni patologię.
    lav
    p.s.Na coś trzeba umrzeć, wolę umrzeć na grypę niż na raka. BTW szczepionki na rak a nadal nie ma(może jest testowana,ale takiej do kupienia w aptece na pewno nie).

  • @lavinka

    Faktycznie, póki co nie ma szczepionki „przeciwko każdej grypie” i wielce prawdopodobne, że jeszcze długo nie będzie – na chwilę obecną nie jest to fizycznie możliwe. Są za to skuteczne szczepionki przeciwko „większości gryp”.

    Co do wskazań kto powinien się zaszczepić przeciwko grypie wolałbym nie wchodzić w kompetencje ekspertom z WHO ACIP, bo mają oni o tym dużo większe pojęcie.

    Co rozumiesz przez „naturalna odporność”? 🙂

    Czy 70 – 90% mniejsza zachorowalność po szczepieniu to niewielka skuteczność?

    Wyobraź sobie, że masz 10 Pacjentów, którzy mogą zachorować. Jeśli ich nie zaszczepisz będziesz miała 10 grypowiczów, u każdego potencjalnie mogą się rozwinąć ciężkie powikłania.

    Jeśli natomiast zaszczepisz będziesz miała 1 do 3 grypowiczów.
    Czy Twoim zdaniem to jest mała skuteczność?

    Do lekarza nie trzeba się wcale pchać, można się do niego umówić – tylko często trzeba za to zapłacić, a to już może okazać się nie do przełknięcia.

    Do autobusu by zdążyć często trzeba się pchać, do taksówki dużo rzadziej – to chyba normalne?

    Uwierz mi, że lekarze wcale nie lubią przepisywać antybiotyków i 1/1000 godzi się na jakikolwiek układ o którym piszesz.

    Ogromna większość lekarzy przepisuje antybiotyki wtedy i tylko wtedy gdy są ku temu wskazania.

    Często jest tak, że najpierw jest grypa a potem rak…

    „Szczepionki na raka” dalej nie ma w aptekach i nigdy nie będzie, chyba że sam Pan Bóg wymyśli. Istnieje kilkaset rodzajów nowotworów, które rozwijają się w przeróżnych warunkach i okolicznościach. Nie da się wymyśleć panaceum. To tak jakbyś chciała by coś było w jednej chwili i ciepłe i zimne a zarazem i mokre i suche no i jeszcze by dało się wytłumaczyć mrówce co to jest internet.

    Czasem wydaje się, że świat nie jest doskonały – zrozumienie przychodzi po czasie 🙂

    Są już skuteczne szczepionki zapobiegające niektórym nowotworom.
    Np. zapobiegające rozwojowi raka szyjki macicy. Można o tym poczytać http://www.rakszyjkimacicy-profilaktyka.pl/

    Pozdrawiam zdrowo!
    Konrad Kokurewicz

  • Ciekawa strona, bede ja odwiedzal czesciej, pozdro

  • Rafał

    „1) Okres wylęgania grypy wynosi 1-4 dni, średnio 2 dni…
    2) … małe dzieci mogą wydalać wirusa nawet wiele dni przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby.”

    To cytat z powyższego artykułu.

    Jak to rozumieć. Zgodnie z powyższym, dzici wydalają wirusa zamim się nim zarażą. Przecież to niemożliwe. Masz na to jakąś odpowiedź ?

  • @Rafał

    Witam serdecznie na naszym blogu!

    Okres wylęgania – to tutaj czas jaki musi upłynąć od momentu kontaktu z wirusem do czasu ujawnienia się objawów choroby.

    Czyli np. dziecko miało kontakt z chorą osobą – ktoś kichnął na nie w poniedziałek a choroba daje o sobie znać(gorączka, ból gardła etc.) dopiero w czwartek – do tego czasu zakażenie jest bezobjawowe.

    Chociaż nie ma objawów choroby dziecko może zarażać innych – „podawać wirusa dalej” w poniedziałek, wtorek, środę – zanim ktokolwiek pomyśli, że jest chore.

    Pozdrawiam zdrowo!
    Konrad Kokurewicz

  • Magdalena

    Zalecenia lekarzy to jedno a skutki uboczne … Mam 4 letnie dziecko z autyzmem. Do tej pory nie wiadomo, jak organizm zareaguje jeśli bombarduje się go szczepionkami (szczególnie w okresie dziecięcym). Może odpowiedzi udzieli nam następne pokolenie…
    Pozdrawiam

  • @Magda
    Witam serdecznie na naszym blogu! Dziękuję za wartościowy komentarz.
    Szanuję Twój punkt widzenia.

    Pozdrawiam zdrowo!
    Konrad Kokurewicz

  • mjk

    W USA szczepionki na grypę są b. rozpowszechnione a np. dla młodzieży szkolnej wręcz obowiązkowe. Mimo to co roku notuje się niezmiennie od wielu lat b. dużą zachorowalność na grypę. Dodatkowo szczepionki powodują skutki uboczne oraz zawierają szkodliwe (szczególnie dla dzieci) substancje np. rtęć, aluminium, fenol. Choć to wbrew „wiedzy” rozpowszechnianej przez firmy farmaceutyczne produkujące te szczepionki, ostatnie badania i analizy pokazują, że szczepionki w najlepszym razie nieco łagodzą przebieg grypy u małej części chorych.Innym ukrywanym faktem jest, że największą korelację z zachorowaniami na grypę wykazuje poziom witaminy D w organizmie (niski poziom w zimie – zwiększone ryzyko zachorowania). Produkcja wit. D w organizmie związana jest z nasłonecznieniem. Można ją przyjmować także w postaci suplementów np. oleju z wątroby dorsza. Badania wskazują, że uderzeniowa (wielokrotnie większa niż tzw. „norma”) działa b. dobrze nawet już w przypadku zachorowania. Zainteresowanych odsyłam np. na strony Dr. Mercola (www.mercola.com)

  • @mjk

    Witam serdecznie na naszym blogu! Dziękuję Ci bardzo za rekomendację portalu doktora Mercoli – to prawdziwa kopalnia wiedzy no i dodatkowo ten newsletter. 🙂

    Mercola jest świetnym lekarzem – erudytą jeśli chodzi o zapobieganie chorobom oraz zdrowe odżywianie. Od pewnego czasu dostępna jest po polsku jedna z jego książek.

    W medycynie nie ma cudownych lekarstw – nie ma lekarstw które pomagają zawsze i każdemu.

    Podobnie jest ze szczepieniami…

    Ale…

    We Wrocławiu na ulicy Kasprowicza jest szpital dziecięcy im. Korczaka. 20 lat temu w tej placówce było kilka oddziałów na których masowo leżały dzieci z zapaleniem opon mózgowo rdzeniowych, z pneumokokowymi zapaleniami płuc, z porażeniami po infekcji wirusem polio itd…

    Teraz nie ma już tych oddziałów. Dlaczego?
    Czyżby nie było już pneumokoków? Nie było już wirusa polio?

    Patogeny te są, ale stały się dla większości populacji niegroźne.
    Niegroźne dzięki obowiązkowym szczepieniom.

    Pozdrawiam zdrowo!
    Konrad Kokurewicz

  • ryż przeciwko maszynie …

    czosnek, cebula, miód, pierzyna i sen …
    a na co dzień: spacer zamiast samochodu,
    audio zamiast wideo
    ;-P

  • Stanisław

    Czy posiada Pan wiedzę na temat trwałości szczepionki przeciwko „ptasiej grypie” ?
    W 2005r. Departament Stanu USA zorganizował – wraz z Polska i W. Bytanią – międzynarodowy „szoł” (w znacznej miezre za pośrednictwem Parlamentu europejskiegp)na temat zagrożen ze strony wirusa H5N1. Donald Ramsfeld – ówczesny szef Departamentu Obrony był odpowiedzialny za wdrażanie ochrony przed niebezpieczeństwami bioterrorystycznymi.
    I teraz uwaga: ten Ramsfeld był wczesniej przewodzniczącym rady nadzorczeg Gilead , firmy która opatentowała Tamiflu – szczepionki p-ko ptasiej grypie. Po „akcji” przeciwko ptasiej grypie, akcje Gilead wzrosły (do 2007r. ) o 1100 procent.
    Każdy kto ma minimalne wykształcenie wie , że działnia GIS I GIW były organizowane dla idiotów , dezynfekowano wyłącznie opony i to na drogach asfaltowych . Jak przecież powszechnie wiadomo wirusy przenoszą sie wyłacznie na bieżnikach opon i na drogach o asfaltowej nawierzchni.Polska wydała ok. 200 mln złotych na „niby szczepionke „, która musi być zutylizowana , stad pytanie kiedy te 200 mln „pójdzie w błoto”. Twierdzę, że szczepionka była szcepionka „na niby” poniewaz nie zamierzano jej użyć .Podejrzewam wielki „przkret”.

  • Pingback: Ukatrup przeziębienie. Meduzo Bomba cytrynowo-czosnkowa.()

  • @ryż przeciwko maszynie
    Zdecydowanie tak. Yes!

    @Stanisław
    Nie zabiorę głosu, bo nie mam nic do powiedzenia na ten temat.

    Pozdrawiam zdrowo!
    Konrad Kokurewicz

  • kompozyk

    Witam,

    No a ja właśnie zachorowałam chyba na grypę, wszystkie objawy na to wskazują:(
    Co mi Pan, Panie Doktorze poradzi, aby przebyć ją jak najłagodniej, bo naprawdę bardzo się męczę, jakie leki, środki zastosować?
    Z góry dziękuję za porady.

    Pozdrawiam:)

  • Ana

    Witam! Zachwala Pan tak bardzo szczepienia, a ja jestem im przeciwna. Gdyby szczepienia były takie super, to dlaczego zachorowalność na choroby nie spada błyskawicznie po ich wprowadzeniu, tylko utrzymuje ten sam poziom spadku z czasów przed szczepieniami? Warto zajrzeć do tych statystyk. Poza tym wiele razy rozmawiałam z osobami szczepionymi na grypę, że po tym szczepieniu wyjątkowo cięzka przechodziły grypę. Potem już się nigdy nie szczepili. Szczepienia to taki super zarobek dla firm farmaceutycznych, szkoda, że nie mówi się o powikłaniach i problemach poszczepiennych, zwłaszcza tych odległych w czasie.

  • Jedi

    Witam,
    No właśnie dołączę się do postu ANY. Znam ludzi (jedna z tych osób to mój tato), którzy po przyjęciu szczepionki na grypę co zimę ciężko chorują na ów grypę. Jedna z osób nigdy wcześniej się nie szczepiła (podobnie jak mój tata), a od czasu tamtego szczepienia co roku ma zapalenie płuc. Mój tato w ogóle bardzo rzadko chorował. Jak on zachorował to był cud nad Wisłą, a teraz co roku choruje na grypę. Także dochodzę do wniosku, że te szczepionki to trochę jak gra w totolotka: inwestujesz w coś pieniążki z nadzieją, że będzie jakiś zysk z tego (w tym przypadku zdrowie), a i tak się nie udaje. Wręcz przeciwnie. A obydwie te rzeczy służą po to tylko, aby się ktoś wzbogacił.
    Może i komuś czasem pomoże, podobnie jak ktoś czasem w totka wygra, ale są małe szanse, bo wirus grypy się ciągle mutuje.

  • aqq

    @Konrad Kokurewicz pisze:
    „We Wrocławiu na ulicy Kasprowicza jest szpital dziecięcy im. Korczaka. 20 lat temu w tej placówce było kilka oddziałów na których masowo leżały dzieci z zapaleniem opon mózgowo rdzeniowych, z pneumokokowymi zapaleniami płuc, z porażeniami po infekcji wirusem polio itd…”

    To ciekawe… 20 lat temu był rok 1989 (jeśli dobrze liczę) a ostatni dwa przypadki polio w Polsce zarejestrowano w 1982 i 1984.

    @Konrad Kokurewicz pisze:
    „Teraz nie ma już tych oddziałów. Dlaczego?
    Czyżby nie było już pneumokoków? Nie było już wirusa polio?
    Patogeny te są, ale stały się dla większości populacji niegroźne.
    Niegroźne dzięki obowiązkowym szczepieniom.”

    Chyba przegapiłam moment, w którym wprowadzono obowiązkowe szczepienia p/pneumokokom… A może to tylko we Wrocławiu?

  • @kompozyk – mam nadzieję, że już Ci przeszło? Następnym razem kliknij w zakładkę zasoby

    @ana – czekam na namiary do statystyk o których wspominasz;
    szczepienie szczepieniu nie jest równe – nie ma idealnego leku na wszystko dla wszystkich

    @jedi – zapewniam Cię, że szczepienie przeciw grypie to nie jest totolotek

    @sandra2511 – niestety zupełnie nie wiem o co Ci chodzi

    @igor – podejrzewam, że już wróciłeś z Tunezji – jak było? Szczepienia zalecane przed podróżą zagranicę dobrze jest sprawdzić np. w dobrym przewodniku. Myślę, że warto przeciw WZW A, ale czy coś więcej – nie wiem?

    @aqq – dzięki za bardzo wartościowy merytorycznie komentarz – przyznaję się do błędu. Faktycznie trudno wyobrazić sobie cały oddział z Pacjentami po polio w Polsce pod koniec lat osiemdziesiątych. Szczepienie przeciw pneumokokom póki co jest jedynie szczepieniem zalecanym. We Wrocławiu szczepimy tak jak i w całej reszcie Polski. 🙂

    Pozdrawiam zdrowo!
    Konrad Kokurewicz

  • murtgunstruum

    Zbijanie niewysokiej temperatury nie jest pożądane, a chyba nie każdy o tym wie. Przy temperaturze 37-38 stopni która nie zagraża jakoś specjalnie naszemu organizmowi lepiej pozwolić organizmowi pozostać w tej gorączce, gorączka nie jest przypadkowa reakcją organizmu człowieka i jeśli została wytworzona w ciągu tysięcy lat ewolucji to czemuś służy? A czemu? A temu, że przy temperaturze 38 stopni wirus grypy się nie namnaża, po prostu nie sprzyja ku temu taka temperatura ciała człowieka. Więc sami rozważcie co naprawdę jest dla nas dobre.
    Pozdrawiam

  • Marzena

    Witam! Słyszałam wiele negatywnych opinii na temat szczepień i nie wiem skąd się to bierze. Szczepię siebie i rodzinę od wielu lat na co tylko się da i na co mnie stać. NIE CHORUJEMY na choroby, przeciwko którym się zaszczepiliśmy. Owszem, zdarzają się infekcje i choroby zakażne (np. mononukleoza), ale nie chorowaliśmy od kilku lat na grypę, mimo, że prawie wszyscy jesteśmy w grupach zwiększonego ryzyka. Zanim zaczęliśmy się szczepić, każdego roku w sezonie zachorowań na grypę mój dom przypominał szpital. Boję się jednak tej nowej grypy.
    Pozdrawiam

  • Wszystkie moje dzieci/czworo w wieku od 3 do 18 lat/zawsze szczepie z zaleceniami lekarzy,bo wierze,ze wszyscy ci profesorowie,naukowcy ktorzy calymi latami pracowali nad ich odkryciem,ktorzy nierzadko poswiecali cale swoje zycie,zeby wynalezc dana szczepionke robili to tylko i wylacznie dla dobra ludzi i tylko po to by ludziom pomoc.Moje dzieci maja zaliczone wszystkie podstawowe szczepienia i co roku cala rodzina szczepi sie przeciwko grypie i jak do tej pory dzialaja one doskonale,lekarza widujemy bardzo,bardzo rzadko,a jak juz to z jakimis drobnostami i nikt mi nie powie,ze ludzie ktorzy plota,ze szczepionki sa nieskuteczne maja racje.Ktos cos uslyszy,jakies bzdury o wzbogacaniu sie na szczepionkach i te bzdury powtarza innym,a nie pamieta o najwazniejszym celu szczepionki,i niech mi jakis prosty czlowiek ,ktory nie ma pojecia o nauce nie mowi,ze szczepionki sa niedobre,bo to komletna bzdura.I tak nawiasem po tych wszystkich zaliczonych szczepionkach moje dzieci sa madre,inteligentne i co najwazniejsze zdrowe,a najstarszy syn zostanie naukowcem by pracowac wlasnie dla dobra ludzi.Goraco pozdrawiam Konrada i w 100 procentach popieram jego dowody!

  • Michał

    @Marzena z #20
    w moim domu na grypę szczepiliśmy się raz czy dwa w przeciągu ostatnich 15 lat i jakoś nikt na grypę w tym czasie nie zachorował więc nie widzę związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy szczepieniem się, a zachorowaniem.

    Ja zaczepiony byłem tylko raz i tak ciężkiego przeziębienia jak wtedy nie miałem nigdy w życiu, dlatego też nie zamierzam się szczepić na żadne choroby, szkoda zdrowia i kasy.

    dodam jeszcze to, że praktycznie codziennie przebywam w rożnych szpitalach i przechodniach zdrowia w różnych miejscach w Polsce i jakoś zwiększonego zachorowania nie zaobserwowałem.

  • Tomasz

    Podane niżej manipulanckie użycie danych statystycznych wywołuje poczucie, że artykuł został napisany pod dyktando pewnych określonych z góry założeń.
    Wstyd.

    „47. W Polsce w ostatnich sezonach epidemicznych zaszczepiło się 8% populacji.
    48. Dla porównania w USA w 2004 roku zostało zaszczepionych 48,4% dzieci w wieku od 6. mż. do 23. mż.”

  • Pingback: meduzo.pl - czytaj na zdrowie » Blog Archive » Przeziębienie w 43 punktach. Dowiedz się więcej, choruj mniej.()

  • Karol

    Schizofrenia jako powikłanie grypy?
    Trochę naciągane

  • Popieram Panią, która pisała, że do lekarza należy się dopchać. Innego zwrotu nie znajduję. Pan doktor napisał:
    „Do lekarza nie trzeba się wcale pchać, można się do niego umówić – tylko często trzeba za to zapłacić, a to już może okazać się nie do przełknięcia”.
    Uśmiecham się z lekkim zażenowaniem, bo płacąc miesiąc w miesiąc (jak na moje warunki finansowe, niemało) za prywatną opiekę medyczną, na wizytę musiałam czekać 3 dni. I dla mnie to jest nie do przełknięcia. Jeszcze usłyszałam od Pani Doktor, że mogłam przyjść, bo pacjenci umawiają się i nie przychodzą. Jednak ciężko robić sobie taksówką wycieczkę z 40 st. gorączką ze świadomością, że mogę zostać nieprzyjęta, bo akurat wszyscy się stawili na wizytę. A co do szczepionek… No… zaszczepiłam się jesienią pierwszy razy i nie przypominam sobie żebym kiedykolwiek tak fatalnie się czuła jak aktualnie. Po trzech dniach gorączkowej męczarni, kaszlu, katarze (aż mam zakwasy na brzuchu), utratach świadomości, dostałam zalecenie aby brać Scorbolamid 🙂 Biorę ten Scorbolamid i „umieram” dalej. I to jest nie do przełknięcia. Dzisiejsza wizyta u lekarza była moją ostatnią. Po moich licznych perturbacjach z lekarzami coraz częściej dochodzę do wniosku, że lekarze wolą leczyć, niż wyleczyć. Proszę wybaczyć podniosły i niegrzeczny ton, ale zwrot „nie do przełknięcia”, jakoś dziwnie zakuł moją chorą dosłownie i w przenośni dumę. Zawsze wychodziłam z założenia, że lekarz ma być dla chorych, a nie dla bogatych. Pozdrawiam.

  • Sebastian

    Podobno po szczepionce nie choruje się. Ja bezpośrednio po pierwszym szczepieniu w wieku 28lat dość mocno zachorowałem. Nie wiem czy na przeziębienie czy też na grypę ale za to napewno było to spowodowane tylko9 i wyłącznie szczepionką. Objawy pokazały się u mnie jeszcze tego samego dnia.

  • gravity

    A co się dzieje w sytuacji, gdy dziecko zostaje zaszczepione szczepionką z kalendarza w okresie inkubacji w jego organizmie wirusa grypy? Czy ryzyko powikłań jest wówczas wyższe?